Als laatste punt op de raadsagenda werd donderdagavond 12 oktober jl. de gemeentelijke duurzaamheidslening oordeelsvormend besproken.
Gemeentebelangen is voorstander van het bevorderen van duurzaamheidsmaatregelen, maar het voorliggende voorstel, opgesteld na de verkenning van de mogelijkheden, kan Gemeentebelangen niet steunen. Los daarvan vindt onze fractie dat nieuw beleid wordt afgewogen bij de kadernota en niet bij de begroting, zoals nu wordt voorgesteld met een begrotingswijziging.
Het is niet onderzocht hoe groot de behoefte aan deze lening is. De impact is klein, want in eerste instantie kunnen er slechts tussen de 20 en 120 particuliere woningbezitters een lening aanvragen, afhankelijk van het te lenen bedrag. Dit terwijl de kosten voor de gemeente jaarlijks minimaal 5700 euro bedragen en de ambtelijke ondersteuning bij de aanvragen uit de huidige formatie moet komen, die toch al krap bemenst is.
Het rentevoordeel voor particuliere woningbezitters met de genoemde leningbedragen tussen de 2500 en 15000 euro is beperkt, terwijl bij volle benutting van het totale leningbedrag de gemeente tot 2034 aan de jaarlijkse kosten vast zit. Verder is er ook een risico van wanbetalers, want ondanks gestelde voorwaarden kan er altijd sprake zijn van wanbetaling of onvermogen om de lening af te lossen. Als vervolgens de verkoop van een huis dan niet voldoende oplevert om de lening af te lossen, of het inkomen daalt door overlijden van een van de aanvragers etc., en er onvoldoende middelen zijn om de lening af te lossen, is er een restschuld die voor rekening van de gemeente komt. Zoals bekend is de gemeente geen preferente schuldeiser.
Voor particuliere woningbezitters zijn er al veel andere succesvolle mogelijkheden om financiering voor duurzaamheidsmaatregelen te treffen aan de eigen woning, zoals in het raadsvoorstel uitstekend is omschreven. Daarvan is de impact veel groter omdat het hier over 300 miljoen en niet over 300 duizend euro gaat. Voor het Nationaal Energiebespaarfonds is het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse gemeenten (SVn) zowel de uitvoeringsorganisatie als bemiddelaar. Zie voor nadere info www.energiebespaarlening.nl.
Een belangrijke overweging om niet met het voorstel mee te gaan, is dat het verstrekken van geldleningen niet tot de kerntaken van de gemeente behoort. De Starterslening, die het verschil overbrugt tussen de prijs van een eerste huis en het bedrag dat de koper bij de bank kan lenen, heeft Gemeentebelangen wel gesteund, maar moet een uitzondering blijven. Het is dus niet de bedoeling dat deze als hefboom wordt gebruikt om allerhande leningen te gaan verstrekken als gemeente, zeker niet nu er goede (landelijke) alternatieven zijn, die de gemeente geen geld en ambtelijke inzet kosten.
Dit alles heeft er toe geleid dat we dit voorstel niet kunnen steunen. Onze fractie ziet er meer heil in om adspirant kopers bij aankoop van bestaande woningen van advies te laten voorzien over duurzame investeringen in hun aan te kopen huis en hen de weg te wijzen naar de financieringsmogelijkheden, die dan wellicht gelijk kunnen worden meegenomen in de nog af te sluiten hypotheek. We overwegen een motie hiervoor.