Op donderdagavond 24 mei jl. was het eindelijk zover! Op verzoek van de fractie van Gemeentebelangen en Partij voor de Dieren was het beladen onderwerp Biomassacentrale (BMC) op de agenda gezet ter bespreking in de raad, gezien de maatschappelijke commotie inzake de recente vergunningverlening voor een BMC in Pijnacker.
In relatie tot recente publicaties in de media en de bezorgde inwoners, leek het onze fracties van belang dat we als raad een debat zouden hebben over dit onderwerp, om een standpunt te bepalen nu we eerder als raad niet door het college zijn betrokken.
Er was veel belangstelling voor dit onderwerp. Veel bezorgde inwoners waren aanwezig op de publieke tribune.
Als u dit punt van de vergadering wilt terugkijken, volg de link en kijk vanaf minuut 10:
https://pijnacker-nootdorp.raadsinformatie.nl/vergadering/470456/Raad%20Oordeelvorming%2024-05-2018
Ter inleiding van het debat sprak fractievoorzitter Ina Mantjes de onderstaande tekst uit:
Zoals in een ingezonden brief in de Telstar stond vermeld hebben we in ons tuinbouwgebied een lange geschiedenis van luchtvervuiling achter de rug. Eerst steenkool, aardolie en daarna relatief schoon aardgas. Laten we niet terug gaan in de tijd.
Als we kijken naar het proces rondom de vergunningverlening lijkt het alsof de gemeente op een eiland zit. Vergunningverlening is door gemandateerd, waardoor politiek gevoelige zaken niet in het college worden besproken. Er wordt zeer gefragmenteerd gekeken naar aanvragen. Dat zien we terug bij andere zaken, bv. de vergunning voor de kassen in Delfgauw. Los van ontwikkelingen, maatschappelijk draagvlak, afstemming met de aanpalende disciplines, en zelfs het eigen adviesorgaan van het college, het Milieuplatform, wordt gewoon een vergunning voor een biomassacentrale verstrekt. Een vergunning voor een dakkapel is lastiger te regelen.. Organisatorische maatregelen moeten deze omissies in de toekomst voorkomen. Het college dient haar verantwoordelijkheid te nemen en de raad moet meer vooraf worden betrokken bij ontwikkelingen met een grote maatschappelijke impact.
Op de door Gemeentebelangen gestelde schriftelijke vragen zijn over het algemeen nietszeggende antwoorden gekomen van het college. Mooie volzinnen, maar zonder nadere (technische) onderbouwing. Zijn er afwegingen gemaakt, zoals waarom nu een biomassacentrale gezien de MRDH ontwikkeling van het warmtenet. Zijn voors en tegens tegen elkaar weggestreept? Is meegewogen dat een gas gestookte ketel in de tuinbouw flexibel inzetbaar is? Dat op elke (gas)stand sprake is van een schone verbranding en dat rookgassen uit de schoorsteen max. 60°C zijn en dat de Co2 uit de rookgassen wordt afgevangen en wordt gebruikt voor de groei van de teelt. Hoeveel warmte en elektra is nodig voor de twee kassen en wat kan worden geleverd aan het toekomstige warmtenet met deze biomassacentrale? Wat gebeurt er in de tussentijd met eventuele overtollige warmte en elektra? Moet er vol gestookt worden voor de subsidie en gaat er warmte in de zomer verloren? Hoeveel elektriciteit kosten de filters, en hoeveel afval levert dit op? Ook al kan het wellicht gezien de regels, dan nog heeft de gemeente de verplichting een gedegen beleidsmatige afweging te maken of deze ontwikkeling op dit moment gewenst is.
Juist ook omdat in 2009 het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit formeel is vastgesteld en de partners, het Rijk, de provincies, regio’s en gemeenten sindsdien een gezamenlijke inspanning moeten leveren op het gebied van luchtkwaliteit. Het NSL bevat maatregelen ter verbetering van de luchtkwaliteit, met het doel om op tijd aan de luchtkwaliteits-grenswaarden te voldoen. Blijkt uit de berekeningen dat een biomassacentrale hier beter past dan een gasgestookte installatie? Zijn de strengere eisen vanaf 2019 hierin meegenomen? Zo niet, dan is er alle reden om een vergunningsaanvraag te weigeren op grond van het NSL.
Is er een afweging gemaakt wat de minste energie kost, conform de trias-energetica prioritering: reduceren en meer efficiency gaan voor(af) aan conversie. Daar begint volgens ons het probleem in de zaak van de biomassa: de ondernemers zien een mooi verdienmodel, storten zich nu in de conversie en vergeten de eerste twee eisen. Geen antwoorden van het college, slechts holle woorden, die de zorgplicht van de gemeente voor haar 55.000 inwoners onwaardig is! Het moet geen kwestie zijn van prestige. Het gaat om onze gezondheid!
Daarbij komt dat in de Achtste Voortgangsrapportage luchtkwaliteit in Zuid-Holland, vastgesteld op 13 februari 2018, is geconstateerd dat bij de energietransitie in toenemende mate met hout of biomassa wordt gestookt. Uit de antwoorden op de door PvdD gestelde vragen laat Gedeputeerde Staten duidelijk weten: “ het niet wenselijk te vinden dat er in het kader van de energietransitie wordt overgegaan op biomassastook; met name bij cumulatie van biomassa verbrandingsinstallaties zou dit tot overschrijdingen van de luchtkwaliteitsnormen kunnen leiden. Biomassa WKK’s, maar ook de biomassastook bij de industrie kunnen zo wel zorgen voor een dikkere fijnstofdeken en hogere stikstof depositie over Zuid-Holland en op deze manier neemt ook de kans op wintersmog weer toe. Er zal met gemeenten, met de sector en met het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat in gesprek gaan om deze ontwikkeling te keren.”
Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu onderschrijft deze conclusie, evenals het CBS. De lucht is de laatste jaren weliswaar steeds schoner geworden, maar om de normen van de Wereldgezondheidsorganisatie te halen moet de uitstoot van m.n. (fijn)stof verder omlaag. Het RIVM waarschuwt voor extra (fijn)stof in de lucht door energieproductie met hout, in jargon: ‘houtige biomassa’. “Fijnstof inademen kan de gezondheid schaden, zeker bij kinderen, ouderen en longpatïenten. Vuile deeltjes uit hoge schoorstenen verdwijnen niet in de lucht, maar dragen bij aan de ‘fijnstofdeken’ over Nederland.”
Met name voor de Metropoolregio Rotterdam Den Haag (MRDH) is glastuinbouw naast verkeer een belangrijke bron voor de concentratie stikstofdioxide in het stedelijke gebied. Het ministerie van Infrastructuur en Milieu heeft samen met de provincie Zuid-Holland en de betreffende gemeenten de mogelijkheden onderzocht hoe tuinders kunnen voorsorteren op de regels die per 2019 gaan gelden. Deze studie is recent afgerond. Er is niet gekozen voor subsidie, maar voor goede voorlichting samen met LTO en handhaving, zodra de strengere normen zijn ingegaan. Het is dus expliciet niet de bedoeling dat er gesubsidieerd kan worden overgestapt op biomassa om de kosten voor de strengere normen te ontlopen. Dat is echter wel precies wat er in onze gemeente zou worden gefaciliteerd als de vergunning in bezwaar niet wordt teruggedraaid!
Eindconclusie: het effect van deze houtstookinstallatie is een WKK die op hout wordt gestookt ipv op gas waardoor veel meer emissie van CO2 en fijnstof de lucht in gaat.
Alle reden om de vergunning alsnog af te wijzen, of minimaal aan te houden en aanvullend technisch onderzoek te doen, naar de effectiviteit, de kosten en wat de effecten zijn van de houtgestookte WKK tov de gasgestookte WKK, in de volle breedte en dan weloverwogen een beleidsmatige keuze te maken!
Daarna brachten de andere fracties hun standpunten in. Behalve de VVD waren er eigenlijk geen partijen die volmondig ja zeiden tegen de BMC. Janneke Verwijmeren, fractievoorzitter van het CDA stelde een second opinion voor. Een hart onder de riem voor de bezorgde bewoners.
In het kader van de bezwarenprocedure die nu loopt, worden er op 11 en 21 juni 2018 de hoorzittingen gehouden, waar de bezwaarmakers hun bezwaren mondeling aan de raad kenbaar kunnen maken. Er zijn meer dan 500 bezwaren ingediend en er zijn ruim 3500 handtekeningen geplaatst op de petitie tegen de BMC.
Er kan niet gezegd worden dat het onderwerp niet leeft, wordt vervolgd!